‘Het gaat om meer dan geld of beter werk’

Na de aandacht voor bestaanszekerheid in de verkiezingscampagnes zal de nieuwe regering er veel werk van moeten maken. Bestaanszekerheid is voor Movisie een kernkwestie. En niet voor niets. Een op de vijf Nederlanders voert dagelijks strijd om het bestaan. Een miljoen mensen heeft geen toegang tot de arbeidsmarkt en de verschillen tussen arm en rijk nemen toe.  

Het gaat om mensen met een beperking of een kwetsbaarheid, fysiek, verstandelijk, psychisch en/of sociaal. Het gaat om migranten, om ouderen, om kwetsbare jongeren, om langdurig werklozen. Velen van hen willen en kunnen wel werken, maar niet onder de huidige condities.

Het afgelopen jaar heeft Movisie video’s gemaakt van een aantal van deze initiatieven. ‘Velen van hen doen de goede dingen, ook vanuit beleidsdoelen gezien, maar zijn buiten beeld’, zegt Van Houten.

Weer aan het roer

Werken aan bestaanszekerheid vraagt om integraal kijken en daarnaar handelen vanuit het perspectief van de mensen om wie het gaat. De initiatieven die Movisie in beeld heeft gebracht, omarmen dit gedachtegoed en scheppen condities waardoor mensen zich wél kunnen ontwikkelen, weer mee kunnen doen en vooruit kunnen.

Marjet van Houten: ‘Binnen het programma Bestaanszekerheid en waardevol werken brengen we de werkwijze van bottom-up initiatieven in beeld die veelal op een alternatieve wijze de bestaanszekerheid van mensen ondersteunen.

Vaak is de kern van deze organisaties een bundeling van ervaringskennis en -deskundigheid. Vanuit eigen wijsheid richten mensen plekken in waar de juiste dingen plaats kunnen vinden. Dat zijn plekken waar ruimte is voor proberen, waar niet alles lukt, en waar het niet altijd volgens vaste patronen loopt. Het gaat niet langer om mensen helpen, het gaat erom dat zij zelf weer aan het roer van hun leven komen.’

Met de video’s krijgen de initiatieven een stem en laten ze hun meerwaarde zien. Van Houten: ‘Ze worden namelijk vaak niet gezien als deel van de oplossing, en zijn zelf bestaansonzeker.’ 

Binnen het Platform Werk Inclusief Beperking is Werkdag BV het initiatief Praktijkleren Plus gestart. Vanwaar die ‘Plus’? Praktijkleren valt onder regulier aanbod van het mbo en maakt het behalen van deelcertificaten mbo mogelijk door te werken in de praktijk van (meestal) leer-werkbedrijven, met een praktische manier van toetsen. Praktijkleren Plus wil hetzelfde mogelijk maken voor (jonge) mensen die ook die kwalificatie kunnen gebruiken, maar een andere route nodig hebben.

Deze manier biedt meer begeleiding – ook op de werkvloer – en tijd. En de optimale manier van leren wordt in de praktijk samen met de student uitgezocht. Met dit initiatief is ook samengewerkt binnen het project Simpel switchen.

Natuurzorg Veluwe-Vallei biedt mensen met een psychische kwetsbaarheid een werkplek in de natuur in de regio Zuidwest-Veluwe. Zij zagen, snoeien en onderhouden paden in het bos- en heidegebied. Het is zalf op de wond van mensen met een psychische kwetsbaarheid die, vaak langdurig, niet mee kunnen doen in de maatschappij en geen geschikte werkplek vinden. Ze hebben het gevoel niet mee te tellen.

Movisie werkt met het VSBfonds samen met onder andere Natuurzorg aan de beweging naar een inclusieve arbeidsmarkt binnen het project Anders kijken naar sociale posities en werk.

In Nederland zijn veel jongeren genoodzaakt iedere nacht weer een nieuwe slaapplaats te vinden. Alleen al in Den Haag zijn er tussen de vijfhonderd en zeshonderd dak- en thuisloze jongeren (die bekend zijn bij de hulpverlening). De eventuele vrienden die de jongeren op straat hebben, zijn losse contacten en zij ondernemen weinig met elkaar. Terwijl zij, net als hun niet-thuisloze leeftijdsgenoten, wel behoefte hebben aan sociale contacten, om eens naar de bioscoop te gaan, te poolen of te skeeleren.

OPstap activeert zwerfjongeren door hen in contact te brengen met jonge vrijwilligers. In opdracht van Ingrado ontwikkelde Movisie onder andere in samenwerking met Mara OPstap persona’s vroegtijdig schoolverlaters.